Του Θοδωρή Αντωνόπουλου . «Νόμος είναι το δίκιο των ανθρώπων», δήλωνε ο Αλέξης Τσίπρας στη δευτερολογία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβού...
Του Θοδωρή Αντωνόπουλου.
«Νόμος είναι το δίκιο των ανθρώπων», δήλωνε ο Αλέξης Τσίπρας στη δευτερολογία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την Τετάρτη αναφερόμενος στην Αντιγόνη, το έργο-παρακαταθήκη του Σοφοκλή για την υπεράσπιση των εθιμικών, των άγραφων ηθικών νόμων έστω κι αν αντιβαίνουν σε εκείνους που έχουν θεσπίσει οι άνθρωποι, έστω κι αν το αντίτιμο είναι ο θάνατος.
Δεν ξέρω πόσο συγκινήθηκαν οι Ευρωπαίοι (έχω πάντως γνωρίσει περισσότερους Βρετανούς, Γάλλους και Γερμανούς ικανούς να απαγγείλουν Σοφοκλή στα αρχαία από ό,τι Έλληνες), ο ίδιος ο πρωθυπουργός ωστόσο την πιο κρίσιμη ώρα επέλεξε εντέλει να υπακούσει εντέλει στους θεσμούς των ανθρώπων.
Δεν έστερξε να ριψοκινδυνεύσει μήτε τον δικό του πολιτικό «θάνατο» ως ενός ευρύτερα αποδεκτού ηγέτη, τουλάχιστον, μήτε βέβαια τις τύχες μιας ολόκληρης χώρας που, αντίθετα από την Αντιγόνη, δεν ήταν ακριβώς έτοιμη για την «υπέρτατη θυσία», δεν καν βέβαια ότι την επιθυμούσε κι ας προίκιζε την προηγούμενη Κυριακή με ένα 62% το «Όχι» – ένα «Όχι» που λειτούργησε περισσότερο σαν «αναβάπτιση» του Σύριζα εντός κι εκτός συνόρων παρά σαν ουσιαστική αντιπαράθεση στους θεσμικούς εταίρους.
«Μνημόνιο 3» λοιπόν ενόψει, το ακριβότερο (13 δισ. Ευρώ και βλέπουμε) και επαχθέστερο όλων αν εφαρμοστεί κατά γράμμα και με εθνική συναίνεση, παρακαλώ, εφόσον το ψήφισε και η μείζων αντιπολίτευση.
Με «καρότο» ένα νέο δάνειο ύψους 70 δισ. Ευρώ, 12 από τα οποία προορίζονται για την εκ νέου ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών (αυτές δεν χάνουν ποτέ, εννοείται) ώστε να γλιτώσουμε επίσης, λέει, το κούρεμα των καταθέσεων κι άλλα 8 δισ. για να εξοφλήσει το δημόσιο τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του. Με ανατιμήσεις στον ΦΠΑ για τα περισσότερα είδη – μαζί και η εστίαση – εξόν τα βασικά, «κατσίκωμα» του ΕΝΦΙΑ, κατάργηση πρόωρων συντάξεων και ΕΚΑΣ, αύξηση των εισφορών υγείας κι αλληλεγγύης αλλά και του φόρου πολυτελείας, κατάργηση επιδόματος θέρμανσης αλλά και – επιτέλους – της εξίσωσης πετρελαίου κίνησης-θέρμανσης.
Επέκταση ιδιωτικοποιήσεων αλλά και φορολόγηση επιχειρήσεων στο 28% με 100% προκαταβολή φόρου με επέκταση του μέτρου και στους ιδιώτες ελεύθερους επαγγελματίες ως το ’17, κατάργηση φοροαπαλλαγών στους αγρότες και αύξηση συντελεστή (πάλι δεν είναι οι «κονομημένοι» με τα Καγιέν αλλά οι μικροπαραγωγοί που θα ζημιωθούν αν δεν υπάρξει κλίμακα). Θα φορολογηθούν οι τηλεοπτικές διαφημίσεις, αποσύρθηκε όμως από τους Θεσμούς η έκτακτη εισφορά 12% στις επιχειρήσεις με κέρδη πάνω από μισό εκ. Ευρώ.
Και επειδή, ως γνωστόν, είμαστε και μίνι πολεμική υπερδύναμη, πετύχαμε επίσης να μειωθούν οι στρατιωτικές δαπάνες κατά μόνο 300 εκ. Ευρώ ως το ’17. Στα μετρημένα στα δάκτυλα αλλά αξιοσημείωτα θετικά είναι α) η προοπτική αναδιάρθρωσης του χρέους, έστω και μετά το 2022 β) ο έλεγχος των αδήλωτων καταθέσεων σε Ελλάδα και εξωτερικό γ) φαίνεται ότι προς το παρόν αποφεύγεται η περαιτέρω αποδόμηση των εργασιακών σχέσεων και δ) καλούνται επιτέλους να «ξηλωθούν» και οι εφοπλιστές, που πάντως προεκλογικά απειλούσαν να μεταφέρουν αλλού τις εταιρίες τους και να αλλάξουν σημαίες στα βαπόρια τους αν συνέβαινε αυτό.
Επίσης, όλος ο κόσμος είναι πια ενήμερος για πράγματα που τα προηγούμενα χρόνια κανονίζονταν σε μυστικοσυμβούλια πίσω από κλειστές πόρτες και υπογράφονταν με τον τυφλοσούρτη, τα συζητά, τα κρίνει κ.λπ. Το κυριότερο είναι ότι το ελληνικό ζήτημα διεθνοποιήθηκε, ενώ έγινε ηλίου φαεινότερο ότι ο τρόπος που λειτουργεί σήμερα το γερμανοκρατούμενο «διευθυντήριο των Βρυξελλών» ευτελίζει τα πολυδιαφημισμένα δημοκρατικά, αλληλέγγυα και ουμανιστικά ιδεώδη της ΕΕ – η κρίση είναι καταρχήν συστημική κι αν δεν αλλάξει σύντομα κάτι, η επόμενη «α λα Γκρέκα» κρίση είναι απλώς θέμα χρόνου.
Χοντρικά, το νέο «πακέτο» κυβέρνησης-δανειστών επιβαρύνει μεν λίγο παραπάνω τους «έχοντες», όμως η μπάλα παίρνει και τους (αναλογικά πολύ περισσότερους) μεροκαματιάρηδες. Η ύφεση είναι ξανά εδώ, η ανάπτυξη αυτοακυρώνεται. Τα πράγματα ζορίζουν όχι τόσο για τις μεγάλες επιχειρήσεις όσο για τους (αναλογικά περισσότερους, πάλι), μικροεπαγγελματίες – άσε που με τέτοια μέτρα περισσότερο σε συμφέρει να εισάγεις το οτιδήποτε παρά να κάνεις πρωτογενή παραγωγή).
Η αυξημένη φορολογία και οι συνακόλουθες ανατιμήσεις αναμένεται να επιβαρύνουν ξανά τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα, άσε που οι δανειστές ζητούν κι εξοικονόμηση 0.5 του ΑΕΠ από το «κούρεμα» του κοινωνικού κράτους. Όλα αυτά και διάφοροι «αστερίσκοι» που χρειάζονται περαιτέρω μελέτη θα ισχύσουν εφόσον, βέβαια, επιτευχθεί συμφωνία πριν την Κυριακή και δεήσει να ψηφιστεί κι από τα υπόλοιπα κοινοβούλια της ΕΕ (στην ελληνική βουλή πέρασε χτες βράδυ με 251 «ναι» συνολικά και τις πρώτες απώλειες για την κυβερνητική παράταξη: 2 κατά, 8 «παρών», 7 απόντες, 15 “ναι μεν αλλά”).
Επιπλέον, κανείς δεν προεξοφλεί ότι δεν θα υπάρξουν έτερα δυσάρεστα «μαντάτα» – ακόμα άλλωστε κι αν στο δημοψήφισμα είχε επικρατήσει το «Ναι», πάλι για τα χειρότερα έπρεπε να είμαστε προετοιμασμένοι και δυστυχώς αυτά δεν θα τα χρεωθεί η άρχουσα τάξη που με τόση αυταπάρνηση το υπερασπίστηκε. Πολλοί βέβαια – ανάμεσά τους οι εμπνευστές τους, είμαι βέβαιος – αμφιβάλλουν έτσι κι αλλιώς για το πόσο θα μπορέσουν να εφαρμοστούν στην πράξη τα σκληρότερα από αυτά τα μέτρα, αν θα υπάρξει όχι μόνο η πολιτική βούληση αλλά και η κοινωνική συναίνεση.
Εδώ οι προηγούμενοι μόνο τον στρατό δεν κατέβασαν για να περάσουν ακόμα και «ηπιότερα» μνημονιακά μέτρα! Όμως και στην απίθανη περίπτωση της τυφλής εφαρμογής του, το πιθανότερο είναι το νέο μνημόνιο να αποδειχθεί εξίσου αποτυχημένο όσο τα δύο μεγαλύτερα «αδερφάκια» του εφόσον το σκεπτικό παραμένει το αυτό.
«Αλέξη, χάσαμε» λοιπόν και είναι τουλάχιστον θετικό ότι για πρώτη φορά προέβης χτες στη βουλή σε κάποια αυτοκριτική. Όσοι πάλι επιμένουν να παρουσιάζουν με διάφορα προπαγανδιστικά τεχνάσματα τη συμφωνία ως «νίκη», θυμίζουν τους “his master’s voice” των συστημικών ΜΜΕ – για την ακρίβεια, είναι χειρότεροι γιατί τους άλλους τους έχουμε πάρει πρέφα καιρό τώρα, ενώ εκείνοι προτάσσουν το «νέο ύφος και ήθος» (τόσο νέο ώστε να βλέπει, ενίοτε, «γκουγκλ» και να διαβάζει «γκουλάγκ»). Αλλά μοναδικές αλήθειες δεν υπάρχουν πουθενά, ακόμα και – τι έκπληξη – στην Αριστερά, «συστημική» ή μη. Δεν θα πω ότι ο Σύριζα, που (όπως κι οι ΑΝΕΛ) επένδυσε όλο του το πολιτικό κεφάλαιο στην αντιμνημονιακή ρητορική τόσο ως αντιπολίτευση όσο και ως κυβέρνηση δεν μόχθησε, δεν το πάλεψε, με όλα τα λάθη, τις υπαναχωρήσεις και τις ανώφελες «καθυστερήσεις» που έπαιζε. Ότι ήταν όλα εξαρχής «συμφωνημένα» κι απλά «παίζανε θέατρο».
Απλά φάνηκε «λίγος» κι αναμενόμενα άπειρος στην αντιπαράθεση με την ευρωπαϊκή εκδοχή του «Παγκόσμιου Μινώταυρου».
Για να ξεφύγεις από τον λαβύρινθο του χρέους δεν αρκούν ο ενθουσιασμός, τα κηρύγματα, οι κομπασμοί κι οι ηρωικές αφηγήσεις, όσο καλές κι αν είναι οι προθέσεις σου. Ήταν κιόλας κομμάτι σχιζοφρενική εξαρχής η επιδίωξη να φέρεις τούμπα το «κατεστημένο» της ΕΕ θέλοντας, ταυτόχρονα, να παραμείνεις «πάση θυσία» στο Ευρώ κι εξαρτώμενος σαν τζάνκι από το κομπόδεμα των δανειστών.
Εκεί κάπου μεταξύ αστοχιών, έλλειψης βιώσιμης εναλλακτικής αλλά και οποιασδήποτε σοβαρής σχετικής προετοιμασίας γι΄αυτή στο εσωτερικό σε θεσμικό και κοινωνικό επίπεδο χάθηκε το «νήμα». Συν φυσικά η ανελέητη πολεμική που δέχτηκε μέσα κι έξω – πράγμα που όμως θα ήταν εξαιρετικά αφελής να μην ανέμενε – και το γεγονός ότι είναι μεν κυβέρνηση αλλά πολύ νέος ακόμα για να είναι κι εξουσία. Όλα αυτά με δεδομένο ότι δεν έχει πίσω του ούτε το μαζικό λαϊκό κίνημα, ούτε και την παραγωγική βάση που θα διευκόλυνε μια αποφασιστική «αλλαγή πλεύσης».
Κάποιοι αισιόδοξοι αριστεροί από τους «βαμμένους» μνημονεύουν αυτές τις μέρες τη συνθήκη του Μπρεστ-Λιτόφσκ μεταξύ των μπολσεβίκων και των κεντρικών δυνάμεων (1918) που ήταν μεν οδυνηρή αλλά βοήθησε την επανάσταση στη Ρωσία να στεριώσει, να ανακάμψει και σταδιακά να ανακτήσει περισσότερα από όσα έχασε τότε.
Ξεχνούν βέβαια να συμπληρώσουν ότι η ΕΣΣΔ είναι επίσης παρελθόν εδώ και δυόμιση δεκαετίες κι ότι η επανάσταση εκείνη αποδείχτηκε χίμαιρα στην πορεία. Επίσης ας τους ψιθυρίσει κάποιος ότι αυτά περί «τελευταίων σκληρών αλλά δυστυχώς απαραίτητων μέτρων», των «βελτιώσεων» που μπορεί μελλοντικά να υπάρξουν και την προοπτική ενός πιθανού κουρέματος επικαλούνταν επίσης οι ΓΑΠ-Σαμαράς, ότι θα μπορούσαν τουλάχιστον να αλλάξουν διατύπωση.
Όμως στα σίγουρα αξίζει να δοθεί μια ευκαιρία στην αριστερή προοπτική. Για τις διακηρυγμένες ευαισθησίες της, τη δικαιωματική της ατζέντα και την έλλειψη οποιασδήποτε αξιόπιστης αντιπολιτευτικής πρότασης. Για να δοκιμαστεί κι αυτή επιτέλους στην πράξη – να δούμε πόσο χειρότεροι μπορεί να βγουν οι «δικοί μας άνθρωποι», βρε παιδί μου! Για να μη λέμε ότι δεν εξαντλήσαμε κάθε κοινοβουλευτική δυνατότητα να κάνουμε τη ζωή μας υποφερτότερη, ανθρωπινότερη, συναρπαστικότερη.
Για να δούμε καθαρότερα το παραπέρα. Υπάρχει ακόμα ελπίς; Παίζεται. Δεν ξέρω πόσο η κυβέρνηση αυτή θα θελήσει να συγκρουστεί αποφασιστικά με το εγχώριο κατεστημένο που ήδη έχει ανοίξει τα δικά του χαρτιά, πόσο αλήθεια θα αποφύγει να γίνει κατεστημένο και η ίδια αν μακροημερεύσει, έχει όμως δώσει νότες αισιοδοξίας με νομοσχέδια όπως αυτά για τις φυλακές, τις ρυθμίσεις οφειλών, την ιθαγένεια, έχει εξαγγείλει το διευρυμένο σύμφωνο κ.λπ. Πράγματα που και μία κλασική σοσιαλδημοκρατική ή ακόμα και «πεφωτισμένη» συντηρητική κυβέρνηση θα υλοποιούσε σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όχι όμως και στη σύγχρονη Ελλάδα όπως επανειλημμένα έχει αποδειχθεί.
Ο Σύριζα βλέπει το κινηματικό κομμάτι του να φυλλοροεί μετά τις τελευταίες εξελίξεις, παίζει ανασχηματισμός διάφορες «ζυμώσεις» αναμένονται στον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς. Εφόσον ωστόσο αντέξει, θα μπορούσε να πάρει μια πολιτική «ρεβάνς» που να εξυπηρετεί ταυτόχρονα το πιο αδικημένο κοινωνικό κομμάτι αν προσανατολιστεί στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, την ανακούφιση των χαμηλότερων κοινωνικών στρωμάτων που είναι, υποτίθεται, και το «σημείο αναφοράς» του (αυτά εξάλλου βγάλανε νικητή το «Όχι»), την αναδιαμόρφωση του ασφαλιστικού, την αντιμετώπιση της ανασφάλιστης εργασίας που έχει γιγαντωθεί, τον πραγματικό και όχι ευκαιριακό «εκσυγχρονισμό» του δημοσίου σε όφελος του πολίτη, το αποφασιστικό χτύπημα στη φοροδιαφυγή και το λαθρεμπόριο καυσίμων, μια σειρά «έξυπνες» και όχι τυχάρπαστες επενδύσεις, τον διαχωρισμό Εκκλησίας-κράτους, να ξεφορτωθεί το δεκανίκι της λαϊκής δεξιάς και άλλα τέτοια αυτονόητα.
Εντάξει, δεν θα οικοδομήσει έναν «γενναίο νέο» σοσιαλισμό, δυστυχώς ή… ευτυχώς δεν εξελέγη καν κυβέρνηση γι’ αυτό, θα μπορούσε, όμως να πάψει να βλέπει την πραγματικότητα «φαγωμένη από τα έλκη της ιδεολογίας», καταπώς έγραφε ο ποιητής – κάτι που βέβαια ισχύει και για τους εταίρους, την αντιπολίτευση κ.λπ. – ώστε να έχει πιθανότητες να την αναδιαμορφώσει. Αλλιώς και η απλόχερη στήριξη που του προσέφεραν οι μη ενταγμένοι, οι κριτικά σκεπτόμενοι, οι πιο ευαίσθητοι, οι πιο απελπισμένοι – το καλύτερο, ίσως, κομμάτι του – αναμένεται να πάει περίπατο μακρύτερα κι από την Αίγινα.
Πηγή: www.lifo.gr
.jpg)
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ