Το παλαιότερο κατάστημα στο Λεωνίδιο!

"Ο παραπροπάππος μου ερχόταν από την Κρήτη και λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής έπιασε το καράβι που τον μετέφερε στον Καβομαλιά. Πέρασε...

"Ο παραπροπάππος μου ερχόταν από την Κρήτη και λόγω μεγάλης θαλασσοταραχής έπιασε το καράβι που τον μετέφερε στον Καβομαλιά. Πέρασε μεγάλη περιπέτεια που τη διηγούταν συνέχεια τα επόμενα χρόνια, σε σημείο που του έβγαλαν το παρατσούκλι Μαλέας. Γι’ αυτό με λένε και μένα Μαλέα".

ΑΝΟΙΞΕ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΟ 1821

Ο Κώστας Κανάκης, μαζί με τη γυναίκα του Πόπη, το γένος Ρουσάλη, κρατάνε στον κεντρικό δρόμο του Λεωνιδίου το παλαιότερο ίσως εμπορικό κατάστημα της Ελλάδας. «Η πρώτη επίσημη άδεια του μαγαζιού βγήκε το 1874 στο όνομα του Κοσμά Ρουσάλη, αλλά το δούλευαν πιο πριν άλλες δυο γενιές ιδιοκτητών. Με βάση οικογενειακά στοιχεία πιστεύουμε ότι το κατάστημα λειτούργησε για πρώτη φορά πριν από την επανάσταση του ’21 και είναι πιθανότατα το πιο παλαιό εμπορικό κατάστημα της χώρας».

ΦΤΙΑΧΝΟΥΝ ΕΘΝΙΚΕΣ ΦΟΡΕΣΙΕΣ

Μόνο ο Κώστας και η γυναίκα του ξέρουν πού βρίσκεται το κάθε πράγμα μέσα στο κατάστημα. Είναι τόσα πολλά τα εμπορεύματα και τόσο δαιδαλώδες το μαγαζί, που ούτε με χάρτη δεν βρίσκει κανείς άκρη. Τα πάντα πουλάει, από ψιλικά και είδη ένδυσης, μέχρι στρώματα και εθνικές φορεσιές. «Φτιάχνουμε μόνοι μας τις στολές στην παλιά ραπτομηχανή SINGER και δίνουμε μεγάλη σημασία στην ποιότητα των υφασμάτων και την αρμονία των χρωμάτων. Παλαιότερα πουλούσαμε πουκάμισα εξαιρετικής ποιότητας συσκευασμένα μέσα σε ξύλινα κουτιά. Επίσης καφέ που έφερνε καράβι από τη Βραζιλία στο Λενίδι (Λεωνίδιο). Σήμερα δυστυχώς όλοι οι παλαιοί προμηθευτές μας έχουν σχολάσει από τη ζωή».

ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΚΑΙ ΕΓΓΡΑΦΑ

Στις διάφορες γωνιές του μαγαζιού υπάρχουν αντικείμενα και έγγραφα που αναδεικνύουν τις τσακώνικες ρίζες του Λεωνιδίου ή αλλιώς Αγελίδη, που στην τοπική διάλεκτο σημαίνει Λεωνίδας. «Λεωνίδα λέγαμε και την ποδοσφαιρική ομάδα του Λεωνιδίου, αλλά δυστυχώς οι άρχοντες αυτού του τόπου κανόνισαν και μας πήραν το όνομα. Το έδωσαν στην Σπάρτη και μας βάφτισαν Αθλητικό Σύλλογο Λεωνιδίου, δηλαδή τρέχα γύρευε». Ο Κώστας κάνει μια γκριμάτσα και κουνάει απαξιωτικά το χέρι μόλις προφέρει το δοτό όνομα της αγαπημένης του ομάδας.
«Τσακωνόμαστε με τους Σπαρτιάτες για το όνομα Λεωνίδας, όπως οι Σκοπιανοί με τους Έλληνες για το όνομα Μακεδονία. Μόνο που εκείνοι δεν είναι Μακεδόνες, ενώ οι Τσάκωνες είναι κάτι παραπάνω από γνήσιοι Λάκωνες.

ΕΜΠΟΡΟΙ ΜΕ ΚΑΘΑΡΟ ΜΕΤΩΠΟ

Πάνω από το κατάστημα βρίσκεται το σπίτι που κατοικεί ο Κώστας Κανάκης με την οικογένειά του. Είναι ένα εξαιρετικό νεοκλασικό οίκημα, στο οικόσημο του οποίου αναγράφεται η χρονολογία 1864 και το μονόγραμμα της οικογένειας Ρουσάλη, που ίδρυσε το κατάστημα τον 19ο αιώνα. Στο ίδιο σπίτι ζει και η 93χρονη θεία της οικογένειας Ευτυχία Ρουσάλη, μεγαλύτερη εν ζωή απόγονος των ιδιοκτητών του καταστήματος. «Ναι καμπζίμι μου (παιδί μου στα τσακώνικα), αυτό είναι το παλαιότερο κατάστημα. Χάσαμε νωρίς τον πατέρα μας και το κράτησε μόνη της η μητέρα μας με 10 παιδιά. Είχε πεντακάθαρο μέτωπο στους εμπόρους και δεν χρωστούσε δεκάρα σε κανέναν. Αν πήγαινα με την φωτογραφία της στην Πάτρα και τη Σύρο να παραγγείλω εμπορεύματα θα τσακίζονταν να με εξυπηρετήσουν. Ήταν τίμια και δυναμική γυναίκα. Καθόμασταν σούζα μπροστά της χωρίς να χρειαστεί να μας τραβήξει ποτέ το αυτί. Τελειώσαμε όλα τα παιδιά το γυμνάσιο και μάθαμε γαλλικά».

ΠΟΣΟ ΘΑ ΑΝΤΕΞΕΙ ΤΟ ΜΑΓΑΖΙ;

Η θεία Ευτυχία μιλάει άπταιστα γαλλικά και όταν ήταν μικρή τη φώναζαν Φελισιτέ. Από τότε που γεννήθηκε, ο κόσμος γύρω της άλλαξε δραματικά, εκτός από το μαγαζί και το σπίτι της, που παραμένουν ίδια και απαράλλαχτα. Πόσα χρόνια ακόμα αυτό το κατάστημα θα ζωντανεύει το παρελθόν; Ως πότε η Φελισιτέ με το πεντακάθαρο μέτωπο θα μαγεύει με τις αναμνήσεις της και ο Κώστας με την Πόπη θα ράβουν εθνικές στολές με ποιότητα υφασμάτων και αρμονία των χρωμάτων;

Το οικόσημο γράφει 1864

Άδεια εργασίας παλαιού ιδιοκτήτη του 1874

Το κατάστημα του Κανάκη και της συζύγου του στο Λεωνίδιο πρωτολειτούργησε πριν την επανάσταση του '21

Η Πόπη Κανάκη,το γένος Ρουσάλη,είναι απόγονος των αρχικών ιδιοκτητών

Η θεία Ευτυχία ή Φελισιτέ,μεγαλύτερη εν ζωή απόγονος των αρχικών ιδιοκτητών

Το άριστα διατηρημένο σπίτι της οικογένειας πάνω από το κατάστημα φτιάχτηκε το 1864

Κείμενο-Φωτογραφίες:Γιώργος Ζαφειρόπουλος
Δημοσιεύθηκε στο: www.travelpaths.gr