Μερικά σχόλια για τις ομιλίες που έγιναν στην επέτειο για τους πεσόντες της μάχης του Λεωνιδίου (21/1/1949)

Του Στρατή Κουνιά . Εμφύλιοι πόλεμοι έχουν γίνει σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου, όπου κάθε πλευρά αγωνιζόταν για να επιβάλλει τις...

Του Στρατή Κουνιά.

Εμφύλιοι πόλεμοι έχουν γίνει σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου, όπου κάθε πλευρά αγωνιζόταν για να επιβάλλει τις δικές τις απόψεις για την πρόοδο της χώρας. Δεν θα ασχοληθώ πως οδηγηθήκαμε στον εμφύλιο και αν μπορούσε να αποφευχθεί, μερικές μόνο σύντομες παρατηρήσεις για  αυτά που είπαν στην φετινή εκδήλωση οι ομιλητές.

Ο κ. Δ.Τσιγκούνης (πρώην δήμαρχος) αναφέρθηκε στην αναμνηστική πλάκα που τοποθετήθηκε στην περίφραξη του Γυμνασίου-Λυκείου Λεωνιδίου στη μνήμη των πατριωτών μας που εκτελέστηκαν από τους κατακτητές στις 6//7/1944. Αντί να πάρει θέση κατά των εκτελέσεων κατηγόρησε δύο από τους εκτελεσμένους, ουσιαστικά μας είπε ότι καλά τους έκαναν. Είναι ακριβώς ο τρόπος σκέψης που οδήγησε την κατοχική κυβέρνηση Ι. Ράλλη να δημιουργήσει τα τάγματα ασφαλείας, που είχαν ανώτατο διοικητή Γερμανό στρατηγό. Αν δεν μπορούμε μόνοι μας να λύσουμε τις διαφορές μας, είναι τραγικό λάθος να καταφεύγουμε στους κατακτητές μας ή σε αυτούς που η επέμβαση εξυπηρετεί τα δικά τους συμφέροντα. Περίπου αυτό ζούμε τώρα με τα μνημόνια και τους ξένους δανειστές.

Αναφέρθηκε ο κ. Τσιγκούνης στο Νίκο Βαλτζή από το Κρανίδι, που ήταν ένας από τους εκτελεσμένους και είπε ότι είχε κάνει εγκλήματα. Ο Νίκος Βαλτζής είχε παντρευτεί στο Κρανίδι, ήταν αυτοκινητιστής , οι τρεις κόρες του ζουν στην Αθήνα. Στον πόλεμο του 1940 έλαβε μέρος στον πόλεμο κατά των Ιταλών εισβολέων και έπαθε κρυοπαγήματα, με αποτέλεσμα να μείνει παράλυτος και τον κυκλοφορούσαν οι κόρες του σε αναπηρικό καρότσι.  Ο Ν. Βαλτζής ήταν στο ΕΑΜ Κρανιδίου και τον Ιούνιο 1944 είχε πάει εκεί ο συμπατριώτης μας Γιάννης Σαρρής (Σαρρήγιαννης), επικεφαλής λόχου ανταρτών του ΕΛΑΣ να οργανώσει το κίνημα κατά των κατακτητών. Τέλος Ιουνίου 1944 οι Γερμανοί έκαναν επιδρομή στο Κρανίδι και ο Σαρρήγιαννης με το λόχο του έφυγαν με δύο καϊκια για το Λεωνίδιο, μαζί τους ήλθε και ο Νίκος Βαλτζής και έμενε στο ισόγειο του τότε ξενοδοχείο Φασιλή (σήμερα οικία Σαραντόπουλου). Στο Κρανίδι οι Γερμανοί κρέμασαν δύο αγωνιστές στην πλατεία, παρών ήταν ο Γιάννης Σαρρής ή Θεός και ο αδελφός του Μιχάλης καθηγητής φιλόλογος στο Γυμνάσιο Κρανιδίου. Συνεργάτες των κατακτητών ήταν αυτοί που πρόδωσαν τους αγωνιστές που κρεμάστηκαν. 

Στην επιδρομή των κατακτητών στο Λεωνίδιο τον Ιούλιο 1944, συνόδευαν τους κατακτητές και δύο Κρανιδιώτες οι οποίοι ρωτούσαν που μένει ο ανάπηρος. Τον βρήκαν στο ξενοδοχείο που έμενε και τον εκτέλεσαν την Τετάρτη 5 Ιουλίου, την επόμενη μέρα εκτέλεσαν οι κατακτητές και άλλους 11. Όταν εντοιχίστηκε η αναμνηστική πλάκα στην περίφραξη του Λυκείου, παραβρέθηκε και η μεγαλύτερη κόρη του Ν. Βαλτζή με το γιο της και περιέγραψε πως ήλθαν τότε με βάρκα από το Κρανίδι και πήραν τα οστά του πατέρα τους.

Είναι σοβαρό ολίσθημα του κ. Τσιγκούνη, να κατηγορεί  εκτελεσμένους πατριώτες, το ελάχιστο που μπορεί να κάνει είναι μια δημόσια συγνώμη από τις κόρες του εκτελεσμένου.  Οι κατηγορίες που ανάφερε δεν έχουν καμία βάση, εκτός αν είχε ενημερωθεί από ταγματασφαλίτες. Χρειάζεται γενναιοδωρία και ωριμότητα να ζητήσεις συγνώμη, όταν κάνεις λάθη, ας τη δείξει τώρα ο κ. Τσιγκούνης.

Επίσης ο κ. Τσιγκούνης ανέφερε ότι Ο ΕΛΑΣ ήθελε να καταλάβει με τα όπλα την εξουσία, εδώ κάνει ιστορικό λάθος. Αν ήταν έτσι δεν θα επέτρεπε ο ΕΛΑΣ στον Γ. Παπανδρέου, που είχε ορισθεί, με την έγκριση των Βρετανών, πρωθυπουργός της εξόριστης ελληνικής κυβέρνησης στο Κάϊρο. Εξάλλου μετείχαν 5 υπουργοί του ΕΑΜ στην πρώτη μετακατοχική κυβέρνηση. Ήταν ο Γ. Παπανδρέου, στηριζόμενος στις Βρετανικές δυνάμεις, που αθέτησε τη συμφωνία του με το ΕΑΜ ότι στο νέο στρατό που θα δημιουργηθεί θα μετέχουν και δυνάμεις του ΕΛΑΣ και όσων αντιστάθηκαν στον κατακτητή. Ουσιαστικά, στηριζόμενος σε  βρετανικές δυνάμεις, έκανε αυτό που ευνοούσε τον τότε πρωθυπουργό των Βρετανών Τσώρτσιλ. Η ιστορία δεν θα δικαιώσει τον Γ. Παπανδρέου.

Ο αγαπητός Χρήστος Σταθούσης περιέγραψε τη μάχη Λεωνιδίου, όπως την έζησε, χρήσιμο στοιχείο, έχει όμως μερικές ανακρίβειες. Τη  Ματίνα Καλατζή γράφει ότι τη σκότωσαν οι αντάρτες, δεν έχει στοιχεία και μάλλον να την βρήκε αδέσποτη σφαίρα, επίσης αναφέρει ότι δύο αντάρτες δεν πρόλαβαν να φύγουν, τους συνέλαβε ο στρατός και τους εκτέλεσαν εν βρασμώ ψυχής. Οι δύο αντάρτες που δεν πρόλαβαν να φύγουν ίσως να ήθελαν να παραδοθούν και δεν έφυγαν μαζί με τους άλλους, ο στρατός δεν εκτελεί τους ομήρους, τους χρησιμοποιεί για να αντλήσει πληροφορίες, τον ένα αντάρτη (Δολιανίτη από Τυρό) τον εκτέλεσε ο ανθυπολοχαγός Δ. Κατσικοκέρης, δίπλα στο ηρώον, μπροστά σε πλήθος κόσμου, πράξη απαράδεκτη για αξιωματικό. Ο ανθυπολοχαγός Δ. Κατσικοκέρης  κανονικά έπρεπε να περάσει στρατοδικείο, ο ικανός αξιωματικός δεν πανικοβάλλεται, την ανδρεία τη δείχνει στη διάρκεια της μάχης και όχι σε ανυπεράσπιστους όμηρους. Τους νεκρούς αντάρτες τους μετέφεραν με κάρο και τους έθαψαν έξω από το νεκροταφείο. 

Ένας από τους αιχμαλώτους ήταν  νεαρός αντάρτης 17 ετών από το Στόλο και όταν τους μετέφερε το πολεμικό από την Πλάκα στο Ναύπλιο, τον έδεσαν με συρματόσχοινο και τον πέταξαν στη θάλασσα. Ο ίδιος ισχυρίστηκε ότι τον έλυσαν όταν έφτασε το πλοίο στο Ναύπλιο, ήταν ακόμη ζωντανός, μισοαναίσθητος νόμιζε ότι ήταν στον άλλο κόσμο. Ο τότε αξιωματικός των ΛΟΚ, που μίλησε φέτος στην εκδήλωση και ήταν τότε μέσα στο πλοίο, ας μας πει αν αυτή είναι η μεταχείριση που γίνεται από τον ελληνικό στρατό σε αιχμαλώτους.

Τελειώνοντας να αναφέρω ότι ο τότε πρόεδρος της κοινότητας Σαπουνακεϊκων, συνέστησε στους κατοίκους να μην καταταγούν στο λόχο "κομάντος" διότι, όπως έλεγε, θα σκοτωθούν Έλληνες μεταξύ τους, αδελφός με αδελφό.

Αυτός ο απλός άνθρωπος έδειξε σοφία που αν την είχαν οι κυβερνήτες δεν θα έστελναν τους αγωνιστές στις φυλακές και εξορία, μόνο το στρατοδικείο Τρίπολης είχε βγάλει δεκάδες θανατικές καταδίκες αγωνιστών που οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα. Ας βγάλει ο καθένας τα συμπεράσματά του.

Στρατής Κουνιάς

30/1/2013